Czym jest CRBR?
CRBR to skrót od Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Jest to ogólnodostępny rejestr, który gromadzi i udostępnia informacje o beneficjentach rzeczywistych spółek i innych podmiotów.
- Cel: Głównym celem CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT). Zapewnia przejrzystość w strukturach własnościowych firm, utrudniając ukrywanie tożsamości osób, które faktycznie kontrolują przedsiębiorstwa.
- Podstawa prawna: Obowiązek zgłaszania danych do CRBR wynika z polskiej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która implementuje dyrektywy unijne.
Kto musi się zgłosić?
Obowiązek zgłaszania informacji do CRBR dotyczy większości podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), w tym:
- Spółki jawne
- Spółki komandytowe
- Spółki komandytowo-akcyjne
- Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
- Spółki akcyjne (z wyjątkiem spółek publicznych)
- Fundacje
- Stowarzyszenia (wpisane do KRS)
- Spółdzielnie
- Europejskie Zgrupowania Interesów Gospodarczych
- Spółki europejskie
- Spółdzielnie europejskie
Co to jest beneficjent rzeczywisty?
Beneficjent rzeczywisty to każda osoba fizyczna, która sprawuje bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad daną spółką lub podmiotem. Krótko mówiąc, to osoba, która ostatecznie czerpie korzyści z działalności firmy, nawet jeśli formalnie nie widnieje jako właściciel.
Kryteria określenia beneficjenta rzeczywistego:
- Posiadanie więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki (bezpośrednio lub pośrednio).
- Posiadanie więcej niż 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących jednostki, także jako zastawnik lub użytkownik, bądź na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi.
- Sprawowanie kontroli nad spółką poprzez inne osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują spółkę.
- Zajmowanie wyższego stanowiska kierowniczego w przypadku, gdy nie można ustalić beneficjenta rzeczywistego na podstawie powyższych kryteriów (tzw. "senior managing official").
Dlaczego muszę zgłosić spółkę?
Zgłoszenie spółki do CRBR jest obowiązkiem prawnym, a jego niedopełnienie wiąże się z poważnymi konsekwencjami.
- Zgodność z prawem: Dopełnienie tego obowiązku jest wymogiem wynikającym z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
- Przeciwdziałanie przestępczości: CRBR pomaga identyfikować i ścigać przestępstwa takie jak pranie pieniędzy, finansowanie terroryzmu, korupcja czy oszustwa podatkowe.
- Przejrzystość: Zwiększa przejrzystość polskiego rynku gospodarczego, ułatwiając organom ścigania, instytucjom finansowym i innym podmiotom identyfikację rzeczywistych właścicieli firm.
- Uniknięcie sankcji: Niezgłoszenie beneficjenta rzeczywistego lub podanie nieprawdziwych danych może skutkować nałożeniem wysokich kar finansowych (do 1 miliona złotych).
Terminy i kary
- Nowo zarejestrowane podmioty: Mają 7 dni roboczych od daty wpisu do KRS na dokonanie zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych.
- Zmiany danych: W przypadku zmian danych beneficjenta rzeczywistego lub struktury własnościowej, podmiot ma 7 dni roboczych od daty zmiany na aktualizację danych w CRBR.
- Kary: Za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia lub zgłoszenie nieprawdziwych danych grozi kara finansowa do 1 000 000 zł.
Jak to zrobić?
Zgłoszenia do CRBR dokonuje się wyłącznie elektronicznie za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Finansów.
- Wybór podmiotu: Należy wybrać podmiot, którego zgłoszenie dotyczy.
- Wprowadzenie danych: Wprowadza się dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego (imię, nazwisko, PESEL lub data urodzenia, obywatelstwo, państwo zamieszkania) oraz informacje o sposobie sprawowania kontroli.
- Podpis: Zgłoszenie musi zostać podpisane elektronicznie (Profilem Zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym) przez osobę uprawnioną do reprezentacji podmiotu (np. członka zarządu).
- Generowanie potwierdzenia: Po pomyślnym zgłoszeniu generowane jest urzędowe potwierdzenie odbioru.
Pamiętaj, że odpowiedzialność za prawidłowe i terminowe zgłoszenie spoczywa na podmiocie wpisanym do KRS.